Ryszard Wagner, wybitny niemiecki kompozytor, był nieprzejednanym antysemitą. Jego wkład w niemiecką kulturę nosi również tę cechę. Deutsches Historisches Museum w Berlinie przygotowuje wystawę na temat kluczowego znaczenia Richarda Wagnera w tworzeniu niemieckiej tożsamości.

Wystawę zatytułowaną Richard Wagner i nacjonalizacja uczuć będzie można zobaczyć od 8 kwietnia do 11 września 2022 r. Obejmie ona cztery kluczowe aspekty wkładu Wagnera w niemiecki antysemityzm: alienację i przynależność, eros i wstręt.

Pokazane na wystawie eksponaty, takie jak wiersz poświęcony kanclerzowi Rzeszy Otto von Bismarckowi Do armii niemieckiej (1871) ilustrują, w jaki sposób „niemiecki antysemityzm” stał się znakiem rozpoznawczym dzieł Wagnera oraz jak wspólnotowo przeżywane uczucia „ludu” i „narodu” stały się punktem odniesienia odbioru jego dzieł. Na wystawie będzie można zobaczyć również różne wersje płomiennego eseju Wagnera Judaizm w muzyce z lat 1850 i 1869. Dowodzą one, że antysemityzm i nacjonalizm kompozytora były nierozłączne i rozwijały się wraz upływem lat.

Wejście na wystawę rozpoczyna instalacja Żydowski koszmar Richarda, stworzona przez reżysera teatralnego Barry’ego Kosky. Goście muzeum wchodzą do czarnej skrzynki. Tam, w całkowitej ciemności, doświadczają kolażu dźwiękowego, w którym mieszają się przetłumaczone na jidysz cytaty Wagnera o żydowskim sposobie mówienia, fragmenty przerysowanych portretów antysemickich postaci Albericha i Mime z Pierścienia Nibelungów ze śpiewem synagogalnym.

Warto wziąć pod uwagę tę wystawę podczas nadchodzących wypadów turystycznych do Berlina.

Więcej można przeczytać na stronie Deutsches Historisches Museum w Berlinie.

Fot. Enrico Nawrath | share.bayreuther-festspiele.de