Gabriel Fauré: Nocturnes & Barcarolles
Marc-André Hamelin – piano
Hyperion Records 2023, CDA68331/2, 2CD, TT: 163’28”

Marc-André Hamelin has set the bar very high in the interpretations of Fauré’s piano music. For me, this is a reference performance to which I will compare subsequent recordings

Marc-André Hamelin ma szczęśliwą pianistyczną rękę do kompozytorów, których bierze na warsztat. Tym razem nagrał dla Hyperiona nokturny i barkarole Gabriela Fauré. To subtelna i ulotna muzyka. Kanadyjczyk czuje do niej głębokie powinowactwo. 

Muzyka fortepianowa Fauré jest jedną z najwybitniejszych na ten instrument. To trzynaście nokturnów, trzynaście barkaroli, sześć impromptus i cztery walce-kaprysy. Wszystko Francuz skomponował w trakcie swojego długiego życia. 

Stworzenie trzynastu nokturnów zajęło kompozytorowi 50 lat. W pełni ilustrują one radykalną ewolucję muzyki od końca XIX do początków XX wieku. Wczesne są bardzo melodyjne. Taki jest na przykład Nokturn nr 3. Hamelin cudownie prowadzi raz lewą, raz prawą ręką zwinne i subtelne melodie. Jednocześnie z wrażliwością kształtuje frazy i pozwala muzyce po prostu mówić samej za siebie. W utworze szóstym, przez wielu uważanym za najpopularniejszy, pianista staje się poetą – takiego ładunku liryzmu chyba nie słyszałem w żadnym wcześniejszym wykonaniu. Z kolei Nokturn nr 7 został zagrany ciepło, kolorowo i wyraziście. Pięć ostatnich jest przykładem późnego stylu, w którym kompozytor eksploruje granice tonalności. Ostatni Nokturn nr 13 h-moll op. 119 pochodzi z 1921 r. i powstał trzy lata przed śmiercią Faurégo. Hamelin odkrywa w nim smutek i rozpacz człowieka dobiegającego kresu życia. 

Barkarole powstały w latach 1880-1921. Stanowią one ogromne wyzwanie pod względem techniki pianistycznej i interpretacji. Odczytanie Hamelina jest pod każdym względem doskonałe. Pianista jest tu zarówno mistrzem koloru, jak i nadał każdej kompozycji indywidualny charakter. Barkarole 1 i 2 są dość optymistyczne i żywiołowe. Utwór szósty jest bardzo melodyjny. Wszystkie późniejsze (7, 9, 10 i 11), utrzymane są w tonacji molowej i zostały odmalowane jesienną paletą barw. Cóż, między napisaniem Barkaroli szóstej i siódmej upłynęło dziesięć lat, a z wiekiem Fauré stał się bardziej melancholijny. 

W zamykającym ten podwójny album utworze Dolly Suite do Hamelin dołącza Cathy Fuller. Dolly Suite to sześcioczęściowa kompozycja, którą Fauré napisał dla córki swojej kochanki, Hélène Bardac, zwanej też Dolly. Utwór jest doprawdy czarujący. Pianiści wydobyli z niego ciepło i delikatność. Ich gra jest wrażliwa i elegancka, precyzyjna i świetna artykulacyjnie – trudno wyobrazić sobie, że ktoś zagrał to lepiej. 

Podsumowując. Marc-André Hamelin ustawił bardzo wysoko poprzeczkę w interpretacjach muzyki fortepianowej Faurégo. Dla mnie jest to wykonanie referencyjne, do którego będę porównywał kolejne nagrania. 

Robert Majewski © 2023