Boże Narodzenie w dawnych Niemczech
O Jesulein… A German Baroque Christmas Oratorio
Clematis
Ricercar, Outhere-Music 2022, TT: 71’23”
The album is very contemplative. The use of shepherd’s instruments, historically „typically Christmas”, adds color to it, e.g. flutes and shawms. If we add to this the delicate and noble sound of singers’ voices, we get an interesting and original alternative to typical Christmas albums
To nie jest nowoodkryte oratorium na Boże Narodzenie. Członkowie ansamblu Clematis skompilowali je z istniejących dzieł skomponowanych z okazji świąt przez znanych i mniej lub bardziej niemieckich kompozytorów, działających we wczesnym baroku: Schütza, Hammerschmidta, Praetoriusa, Schellego, Buxtehudego, Briegela, Bernharda, Sellego i Tundera.
Opowieść belgijskiego zespół przedstawia wszystkie najważniejsze wydarzenia, związane z narodzinami Jezusa: od Zwiastowania, przez adorację pasterzy i Trzech Króli, aż po ofiarowanie Jezusa w świątyni. Utwory pasują do siebie bardzo dobrze oraz są spójne merytorycznie i muzycznie. Krótko mówiąc, nie brzmi to jak kompilacja, ale jak nowo odkryte dzieło.
Album jest kontemplacyjny. Koloru dodaje mu wykorzystanie instrumentów pasterskich, historycznie „typowo bożonarodzeniowych”, m.in. fletów i szałamai. Jeśli dodać do tego delikatne i szlachetne brzmienie głosów śpiewaków, to otrzymujemy interesującą i oryginalną alternatywę dla typowych płyt świątecznych.
Płytę można kupić tutaj albo tutaj.
Bożonarodzeniowe kantaty Ernsta Wilhelma Wolfa
Auf, jauchzet ihr Christen. Christmas Cantatas
Beate Mordal, Georg Poplutz, Mathias Vieweg, Kölner Akademie, Michael Alexander Willens – direction
CPO 2022, TT: 75’00”
The delightful instrumental parts compete with the beautiful and light coloratura of soprano Beate Mordal. The baritone, Matthias Vieweg, fits the general character of the interpretation with the delicacy of his voice. The well-prepared choir of the Cologne Academy sings in an engaged, lively and dynamic way. The orchestra makes a similar impression. Well done artists, well done Michael Alexander Willens
Premierowym nagraniem jest za to płyta Die Kölner Akademie. Ich szef, Michael Alexander Willens, wziął na warsztat nieznane kantaty bożonarodzeniowe Ernsta Wilhelma Wolfa.
Wolf urodził się w pobliżu Gotha w 1735 roku i po pobycie w Jenie, Lipsku i Naumburgu trafił do Weimaru, gdzie został koncertmistrzem, organistą i wreszcie nadwornym dyrygentem Orkiestry Książęcej. Skomponował 20 singspielów oraz liczne kantaty, oratoria, pasje i muzykę kameralną. Weimar tak mu się spodobał, że odrzucił nawet ofertę zostania następcą Carla Philippa Emanuela Bacha w Hamburgu. Broszura dołączona do tej płyty opisuje szczegółowo jego życie oraz cztery z sześciu bożonarodzeniowych kantat Wolfa.
Styl Wolfa można scharakteryzować jako przedklasyczny i pełen wdzięku. Słychać wyraźnie, że fascynowały go dokonania Carla Philippa Emanuel Bacha i Carla Heinricha Grauna – a to przecież wspaniali kompozytorzy.
Na płycie znajdują się trzy krótkie kantaty i jedna dłuższa. Krótkie mają zawsze tę samą, klasyczną strukturę: otwierający i uroczysty chóry z towarzyszeniem trąbek i zamykający utwór chorał, a pomiędzy nimi z recytatywy i arie.
Dłuższa, licząca w sumie dwanaście części kantata, to w istocie oratorium. Zachwycające partie instrumentalne konkurują z piękną i lekką koloraturą sopranistki Beate Mordal. Baryton, Matthias Vieweg, wpasowuje się do ogólnego charakteru interpretacji delikatnością głosu. Chwilami chciałoby się, żeby brzmiał „groźniej”, szczególnie we fragmentach, gdy śpiewa o hordach szatana, huczących burzach i palących płomieniach.
Dobrze przygotowany chór Akademii Kolońskiej śpiewa w sposób zaangażowany, żywy i dynamiczny. Podobne wrażenie sprawia orkiestra. Brawo artyści, brawo Michael Alexander Willens.
Płytę można kupić tutaj albo tutaj.
Cupertinos rozkwitają
Pedro de Cristo: Magnificat, Marian Antiphons & Missa Salve regina
Cupertinos, Luís Toscano – direction
Hyperion Records 2022, TT: 75’06”
Cupertinos are flourishing
Zespół i jego szef Luís Toscano przywracają światu portugalska polifonię renesansową. Potwierdzają to kolejnym nagraniem. Tym razem proponują muzykę Pedra de Cristo (ok. 1550-1618). Ale ten album to cos więcej niż skrzynia muzycznych skarbów. To także dowód na to, że Cupertinos wciąż się rozwijają. Ich brzmienie – wcześniej bardzo dobre – teraz stało się doskonałe. Jednak tym, co mnie najbardziej zachwyciło podczas słuchania tego albumu, to podejście zespołu do rytmiki w polifonii renesansowej. Cupertinos osiągnęli tutaj poziom niezrównany.
Wszystko to doskonale słychać w otwierającym płytę ośmiogłosowym Magnifikacie. To nieopublikowane za życia Crista dzieło charakteryzuje się genialnym kontrapunktem podwójnego chóru i przyciągającą uwagę homofonią spod znaku Hieronima Praetoriusa. Cupertinos świetnie operują kontrastami i klarownie brzmiąca polifonią.
Zachwycam się ich brzmieniem ponieważ rzadko który chór osiąga na spójną barwę głosów środkowych – altów i tenorów. Czasem aż trudno rozróżnić, co który głos śpiewa. Rdzeń środkowych głosów równoważą wyraziste i piękne basy. Całość zszywa delikatnym ściegiem niebiański sopran. Wspaniała płyta, czarujące wykonanie.
Płytę możesz kupić tutaj albo tutaj.
Rekonstrukcja nabożeństwa wieczornego w Liège
Lambert de Sayve: Ad Vesperas
Ensemble Polyharmonique, Alexander Schneider – direction, Concerto Imperiale, Fabien Moulaert – organ, direction
Musique en Wallonie 2022, MEW 2201, TT: 68’50”
Ensemble Polyharmonique led by Alexander Schneider sing with care for every detail and nuance, both in polyphonic and monodic compositions. Their performance is enhanced by musicians from the Concerto Imperiale ensemble
Archiwa Uniwersytetu i Konserwatorium w Liège wciąż są źródłem muzycznych odkryć. We wrześniu 2006 roku Jean Tubéry, La Fenice i Chœur de Chambre de Namur odtworzyli mszę koronacyjną, stworzoną na podstawie motetów, które znany wówczas w mieście kompozytor Lambert de Sayve napisał w weneckim stylu polichóralnym
Jednym z ważniejszych ostatnich odkryć jest rekonstrukcja nabożeństwa nieszporów, dokonana w oparciu o kompozycje twórców związanych z Liège. Postacią centralną w tym gronie jest również de Sayve. Był on nie tylko kompozytorem, ale i dyrygentem pracującym na dworze Macieja Habsbourga (1557-1619). Do jego zadań należało zarówno dostarczanie utworów dla dworskiej kapeli, jak i dobieranie do nabożeństw cudzych kompozycji. W przypadku zrekonstruowanego przez Alexandra Schneidera nabożeństwa wieczornego mamy do czynienia z kompozycjami Gillesa Hayne’a, Léonarda de Hodemonta, Lamberta Coolena, Henri de Remouchampsa no i oczywiście de Sayve’a. Utwory wokalne uzupełniają kompozycje organowe bardzo dobrze zagrane przez Fabiena Moulaerta.
Ensemble Polyharmonique pod wodzą Alexandra Schneidera śpiewają z troską o każdy detal i niuans, zarówno w kompozycjach polifonicznych jak i monodycznych. Ich wykonanie wzmacniają muzycy z zespołu Concerto Imperiale. Kunsztowi artystycznemu muzyków towarzyszy nienagannie przygotowana pod względem merytorycznym i edytorskim książeczka dołączona do płyty. Warto to podkreślić, bo belgijski prducent – Musique en Wallonie – od lat dba o najwyższy standard wydawniczy.
Płytę można kupić tutaj albo tutaj.
Robert Majewski
Recenzje płyt i książek. Felietony. Blog o kulturze 