Muzyka, która jest modlitwą

Nova Sonet Harmonia. Huitième centenarie des dominicans
Ensemble Discantus, Brigitte Lesne
Bayard Musique, 59’ 58”

Z okazji 800-lecia zakonu dominikanów śpiewaczki zespołu Discantus, przyznając uprzywilejowane miejsce zakonnicom tego zgromadzenia, przygotowały wyrafinowaną kompilację utworów towarzyszących XIV-wiecznym nabożeństwom klasztornym.

W 1206 r. Dominik Guzmán założył wspólnotę żeńską w osadzie Prouilhe, niedaleko Carcassonne. To właśnie tam regularnie nauczał i dziesięć lat później założył Zakon Braci Kaznodziejów. W roku 1217 zakon przeniósł się do tętniącego muzyką i życiem intelektualnym Paryża. Dominikanie osiedlili w pobliżu katedry Notre-Dame i uniwersytetu.

Po kanonizacji Świętego Dominika w 1234 roku szybko włączono do kalendarza uroczystości zakonnych nabożeństwa ku czci patrona. Kult przyczynił się do powstania licznych pieśni i modlitw ubranych w muzyczne szaty. Rękopisy, które przechowuje się dominikańskich bibliotekach, wciąż pozwalają muzykom ożywiać ten repertuar.

Tym tropem poszła kierująca Discantusem Brigitte Lesne. Album Nova Sonet Harmonia przynosi kolekcję pieśni, pochodzących z pierwszej połowy XIV wieku i odnalezionych w rozsianych po całym świecie dominikańskich klasztorach (Melbourne, Monako, Dusseldorf, Darmstadt, Rzym, Paryż, Colmar, Genewa i Zurych). Są to kompozycje związane ze średniowieczną liturgią dominikańską, wyrażające głębię duchowości modlitw do Świętego Dominika.

Album oczarowuje od pierwszego uderzenia dzwonka, zwiastującego początek nieszporów. Rozpoczyna je antyfona Gaude felix parens Yspania i hymn Ymnum nine leticie. Po nich słyszymy zarówno pieśni jednogłosowe jak i przykłady wczesnej wielogłosowości w postaci improwizowanego kontrapunktu i układów bardziej złożonych, np. organum.

Discantus śpiewa z absolutnym mistrzostwem. Nic dziwnego, od momentu powstania zespołu (1990) artystki przyzwyczaiły nas do najwyższej jakości wykonań. Klarowność, płynność i lekkość techniki wokalnej zaowocowały stworzeniem dźwiękowego krajobrazu pełnego przekonania w siłę modlitwy. Muzyka wspomaga modlitwę, a modlitwa wspomaga muzykę, razem tworzą jedność wspaniałą.