Max Reger: Muzyka kameralna na klarnet i fortepian
Mariusz Barszcz – klarnet, Michał Rot – fortepian
DUX Recordings Producers 2025, DUX 2168, TT: 63’10”

Już sam wybór repertuaru na tę płytę świadczy o szacunku wykonawców wobec muzycznych meandrów przełomu XIX i XX wieku. Max Reger, określany przez współczesnych jako „król pobachowskich polifonistów”, a przez Paula Hindemitha jako „ostatni gigant muzyki”, był twórcą nadzwyczaj wszechstronnym i płodnym, którego spuścizna – choć dziś nieco zapomniana – obejmuje dzieła orkiestrowe, organowe, chóralne, fortepianowe i kameralne. Muzyka, która w tym wydaniu doczekała się prawdziwego odrodzenia.  

Trzon albumu stanowią dwie sonaty klarnetowe op. 49, powstałe pod wyraźnym wpływem Brahmsa, którego estetykę Reger cenił szczególnie. W tych czteroczęściowych formach wirtuozeria spleciona została z liryzmem i chromatycznym bogactwem harmonii. Charakterystyczna dla Regera gęsta faktura, w której partie klarnetu i fortepianu prowadzone są równorzędnie, pozostawia słuchaczowi szerokie pole do interpretacji – zarówno poprzez ekspresję, jak i wyrafinowaną polifonię.  

Album dopełniają pełne uroku miniatury: Romans G-dur (w opracowaniu na klarnet i fortepian), Albumblatt Es-dur oraz Tarantella g-moll. Choć sam kompozytor traktował je jako błahe drobiazgi, odnalazły one trwałe miejsce w repertuarze klarnecistów, są lirycznym odpryskiem wybitnego stylu mistrza.  

Na tej płycie spotykają się dwie osobowości o muzycznych korzeniach głęboko zapuszczonych w polską i europejską tradycję: Mariusz Barszcz, wybitny klarnecista, pedagog, artysta wszechstronny. Jest laureatem krajowych i międzynarodowych festiwali, członkiem niezwykle cenionego zespołu Alla Vienna, prawykonawcą utworów polskich kompozytorów współczesnych, ekspertem w zakresie interpretacji muzyki polskiej XX i XXI wieku. Jego śpiewna fraza i finezyjna technika kreują na płycie brzmienia, które prowadzą nas przez zawiłe światy Regera z wyjątkowym kunsztem. Barszcz wydobywa z klarnetu szeregi kolorów i odcieni, w pełni oddając subtelności późnoromantycznego języka kompozytora.  

Towarzyszy mu Michał Rot, pianista i kameralista nowego pokolenia, laureat licznych konkursów, współtwórca zespołu FudalaRot Duo nominowanego do nagrody Fryderyk, solista występujący w znakomitych salach polskich i europejskich, od lat zafascynowany sztuką dialogu instrumentalnego. Jego gra emanuje barwnością, wrażliwością na niuanse dynamiczne oraz wyczuciem frazy, co sprawia, że nawet najbardziej gęsta faktura fortepianowa Regera staje się bogactwem, a nie balastem. Rot nie idzie na kompromisy – każda nuta, każdy akord, każde pianissimo jest rezultatem głębokiej pracy nad detalem.  

Interpretacja Barszcza i Rota odznacza się nie tylko precyzją i myśleniem analitycznym, ale także żywą, organiczną energią. Duet ukazuje Regera jako twórcę nie tyle hermetycznego, co pełnego humanistycznej czułości i polifonicznego wigoru. Klarnecista jest przewodnikiem przez labirynty ekspresji, zaś pianista maluje dźwiękowe arabeski z prawdziwie symfoniczną wyobraźnią. Efektem jest płyta, która – nawet po kilku minutach odsłuchu – staje się wartościową pozycją w domowej fonotece, przewodnikiem po mniej znanych obszarach muzyki przełomu wieków, wprowadzającym słuchacza w świat pełen kontrastów, tajemnic i inspiracji. 

W ten sposób program albumu – dwie sonaty, romans, albumblatt i tarantella – staje się symbolicznym przewodnikiem po idiomie późnego romantyzmu, a zarazem otwarciem na nowoczesność. Od melancholii do pogodnej liryki, od brawurowych pasaży do subtelnych zwierzeń – wykonawcy prowadzą nas przez bogactwo stylów i ekspresji. Barwy klarnetu i fortepianu splatają się w dialogu pełnym emocji, a równoczesna klarowność faktury i dbałość o historyczny idiom budują interpretację, która może zachwycić zarówno muzykologów, jak i melomanów.  

Robert Majewski © 2025 

Płyty można posłuchać w serwisie Apple Music.