Douce Musique
The Medievals
DUX Recordings Producers 2025, DUX 2157, TT: 36’28”

Album Douce Musique zespołu The Medievals, wydany przez DUX, to propozycja, która na pierwszy rzut ucha wpisuje się w nurt rekonstrukcji muzyki średniowiecznej, ale w gruncie rzeczy bliżej jej do swobodnej interpretacji niż do „archeologicznej” (w muzykologicznym znaczeniu) wierności. Sam zespół deklaruje, że „wiernie odtwarza brzmienie” epoki, korzystając z akustycznych instrumentów zrekonstruowanych według dawnych wzorców – znajdziemy tu fidele kolanowe, sukę biłgorajską, giternę, lirę korbową, średniowieczne flety i bębny obręczowe, a muzycy występują nawet w strojach stylizowanych na XV wiek. Z zewnątrz wszystko wygląda więc jak modelowy przykład wykonawstwa historycznie poinformowanego. Jednak gdy posłucha się samej muzyki, wyraźnie czuć, że The Medievals nie dążą do surowej rekonstrukcji, jak robi to choćby Solazzo Ensemble, lecz do przetworzenia, które ma łączyć historyczne źródła z dzisiejszym wyobrażeniem o średniowieczu.

Materiał nagrany na Douce Musique obejmuje dziesięć utworów z szerokiego spektrum czasowego i geograficznego – od XII do XVI wieku, od Machauta, Attaingnanta i Vaqueirasa po anonimowe pieśni sefardyjskie i skandynawskie ballady. Obok bardziej kanonicznych pozycji pojawia się też swojsko brzmiąca „Pochwała karczmy”, czyli tłumaczenie In taberna quando sumus, opracowane z dużą dawką humoru. Całość utrzymana jest w tonie lekkim i tanecznym, bliskim temu, co współczesny odbiorca uznaje za „medieval folk”. Nieprzypadkowo w repertuarze znalazły się takie hity jak „Herr Mannelig” czy prowansalska wersja pieśni „Ai vis lo lop” – utwory, które w dzisiejszej kulturze funkcjonują niemal jak folkowe evergreeny.

To właśnie ta podwójna optyka – z jednej strony rekonstrukcyjna, z drugiej mocno współczesna – nadaje albumowi charakter. The Medievals nie boją się stosować harmonii i układów rytmicznych, które brzmią chwilami wręcz rozrywkowo. Dzięki temu muzyka nie zamienia się w akademicką łamigłówkę, lecz w dynamiczne, barwne widowisko. A zatem, trudno mówić tu o „wiernym odtworzeniu”, skoro zapis źródłowy i tak pozostawia ogromne pole do interpretacji. Lepiej więc przyjąć, że zespół stara się być blisko źródeł, zachowując przy tym osobisty styl – a styl ten balansuje między dawną praktyką a dzisiejszą wrażliwością.

Czy można więc traktować Douce Musique jako materiał stricte muzykologiczny? Raczej nie – to nie są nagrania dla purystów, którzy oczekują ascezy źródłowej. To raczej świadoma propozycja dla słuchacza, który chce poczuć średniowiecze w atrakcyjnej, energetycznej formie. The Medievals budują świat historyczny, ale nie wahają się dołożyć do niego współczesnych elementów, tworząc muzykę, która świetnie sprawdza się na scenie, w kontekście edukacyjnym. W tym sensie ich debiutancki album to udane spotkanie przeszłości z teraźniejszością, w którym wierna kopia ustępuje miejsca sugestywnej wizji.

Robert Majewski © 2025

Albumu można posłuchać w serwisie Apple Music.