Johann Sebastian Bach: Magnificat Es-Dur BWV 243a. Georg Friedrich Händel: Utrecht Te Deum D-Dur HWV 278
Nuria Rial, Marie-Sophie Pollak, Alex Potter, Kieran Carrel, Roderick Williams, RIAS Kammerchor, Akademie für Alte Musik Berlin, Justin Doyle – direction
Harmonia Mundi, HMM 902730, TT: 56’33”

Zestawianie Magnificatu Johanna Sebastiana Bacha i utrechckiego Te Deum Georga Friedricha Haendla niesie ze sobą konotacje polityczne. Chodzi tu nie tylko o genezę powstania dzieła Haendla (utwór powstał dla uczczenia zawarcia pokoju w Utrchcie w 1713 roku), ale i o poprzednie legendarne nagranie obu kompozycji na jednej płycie. Zrobił je w czasach zimnej wojny Nicolaus Harnoncourt, gdy to rakiety Pershing stacjonowały w Niemczech. Omawiana płyta ma moim zdaniem podobny wydźwięk. Wszyscy wiemy, w jakich czasach przyszło nam żyć – wojna w Europie, która rodzi poważne obawy zapalenia całej Europy. 

Jest jeszcze coś, co łączy oba albumy – najwyższa jakość interpretacji. Za najnowszą stoją wspaniali soliści (m.in. Nuria Rial) i takież zespoły: Akademie für Alte Musik Berlin i RIAS Kammerchor. Ten dream team zebrał i poprowadził Justin Doyle. 

Doyle zdecydował się zaprezentować Magnificat Bacha w oryginalnej wersji w Es-dur (jest jeszcze wersja w D-dur). Najważniejsza różnica między nimi polega na tym, że w Es-dur dwanaście zwięzłych części budująych słynny kantyk jest przerywanych czterema dodatkowymi, nieliturgicznymi częściami do tekstów o tematyce bożonarodzeniowej: Vom Himmel hoch, Freut euch und jubiliert, Gloria in excelsis Deo i Virga Jesse floruit. 

Utrechckie Te Deum zostało napisane z okazji zawarcia Pokoju Utrechckiego. Zakończył on Wojnę Trzynastoletnia, rozgrywaną o sukcesję hiszpańską, która rozdzierała całą Europę. W jej trakcie zginęło 400 000 ludzi. W wyniku traktatu w Europie zapanowała równowaga sił, która trwała aż do rewolucji francuskiej, i która wprowadziła kontynent na mniej lub bardziej spokojne wody.

Te Deum powstało w styczniu 1713 r. i pierwotnie miało zostać wykonane w katedrze św. Pawła w Londynie w marcu lub kwietniu. Ostatecznie premiera nastąpiła w lipcu. W międzyczasie Haendel napisał również utrechckie Jubilate, dlatego te dwa dzieła są zwykle wykonywane razem (tak jest i w tym przypadku). Różnią się tym, że Te Deum jest napisane głównie na chór, z krótkimi epizodami głosów solowych, podczas gdy w Jubilate są bardziej rozbudowane partie solowe. Te Deum i Jubilate otrzymało w tym nagraniu wybitne wykonanie.

Nagranie podkreśla wzniosłość obu dzieł i przenikającą je radość i afirmację życia. Eleganckie, szlachetne brzmienie instrumentów dętych drewnianych przesiąknięte jest swego rodzaju mistycyzmem. Kontralt Alexa Pottera idealnie współgra z sopranami Nurii Rial i Marie-Sophie Pollak. Soliści z kolei idealnie pasują do aksamitnego i pełnego blasku brzmienia RIAS Kammerchor. Wartościowe nagranie, którego doskonale słucha się obu konotacjach – świeckiej i religijnej. 

Robert Majewski © 2024

Płyty można posłuchać w serwisie Apple Music.